Marmaris Kapurcuk Kültür ve Gastronomi Evi‘den selamlar! Burası 1937 yılından beri ayakta duran bir ev. 2015 yılında Mehmet Baysal’ın öncülüğünde Baysal Ltd. Şti. tarafından aslına uygun restore edilen evin içi uzun uğraşlarla ve yıllarca toplanan Marmaris kültürüne ait antika objelerle döşenmiş. Kapurcuk ne demek merak edenleri hemen aydınlatalım. Marmaris’te eskiden kullanılan ve son dönemlerde kullanımı son derece azalmış hatta unutulmuş bir kelime. Kapurcuk; topluca deniz salyangozu, deniz minaresi, denizyıldızı gibi deniz kabuklarına verilen isim.

Kapurcuk Kültür ve Gastronomi Evi, Marmaris’in gündelik hayatının, kaybolmuş mesleklerinin, günümüz Marmaris’inde bulunamayan tatlarının unutmaya başlayanlara hatırlatılması ve gelecek nesillere aktarılması için hayata geçirilmiş bir kültürel proje. Kapurcuk‘ta sizi üç ayrı bölüm bekliyor: Kaybolan Meslekler, Kaybolan Tatlar ve Kültürel Miras.

Kaybolan Meslekler bölümünde eskiden Marmaris’te yaşayan birçok kişinin mesleği olan fakat günümüzde uygulamalarının yok denilebilecek kadar azaldığı meslekler resmedilmiş. Geçmişteki en popüler mesleklerden biri olan sünger avcılığı için dalgıç heykeli bulunan özel bir alan hazırlanmış.

Mağaza kısmında Kapurcuk için özel üretilmiş birçok obje var. Bunlardan bir tanesi Marmaris’in son sandalet ustası Fevzi Usta tarafından yapılan el yapımı sandaletler. Bir dönem çok popülerdi bu sandaletler. Özellikle Marmaris’in çarşısında bu sandaletlerden satan pek çok dükkan vardı. Şimdilerde bulmak imkansız. Kapurcuk‘un mesleğine sahip çıkanlara bu şekilde destek olması örnek alınması gereken bir sosyal sorumluluk projesi aslında. İlgimizi en çok objelerden biri ise taraklardı. Eskiden tarak yapımı da bir sanatmış. Hayvanların boynuzlarından yapılan taraklar evlenecek genç kızların çeyizlerinin olmazsa olmazıymış. Maalesef günümüzde plastik taraklar mevcut. Kapurcuk‘ta keçi boynuzundan yapılan taraklardan satın aldık. Boynuz doğal bir madde ve çok da sağlam. Boynuzdan yapılan taraklar, saçta statik elektriğin yüklenmesini ve saç kırılmasını önlüyor.

Kapurcuk Kültür ve Gastronomi Evi‘nin giriş katında bulunan Kaybolan Tatlar bölümünde geçmişin Marmaris’inden tatlar sunuluyor. Mutfak kısmında her gün taze olarak pişirilen Marmaris kurabiyesi, susamlı-ballı kıyam, parmak tatlısı, kalburabastı gibi Marmaris’in özel lezzetlerini bulabilirsiniz. Dilerseniz bu lezzetleri çay, kahve eşliğinde Kapurcuk‘ta tüketebilir veya paket yaptırıp evinize götürebilirsiniz. Tatlıların şerbetlerinde Marmaris balı kullanılıyor. Bal, susam ve fıstığın kavrulması ile yapılan kıyamda ise kullanılan susam Gökova’dan, fıstık ise Marmaris’in Turgut köyünden geliyor.

Mağaza kısmında Marmaris çam balı, çiçek balı, kekik balı; Marmaris’in çeşitli otları olan kantoron, kekik, adaçayı gibi bitkilerin yağları; Marmaris çam kolonyası; ülkemizin vazgeçilmez tatlarından olan lokumun Kapurcuk için özel üretilmiş ballı, keçiboynuzlu, güllü, bademli, yerfıstıklı çeşitleri; çeşitli aromalarda akide şekerleri; ipek, keçe, pamuktan yapılmış oyalı ve elişli eşarplar, şallar, gömlekler ve Marmaris’i hatırlatacak daha pek çok obje ve hediyelik eşya mevcut. Kapurcuk‘un websitesinden bu ürünleri dilerseniz talep edebiliyorsunuz. İncelemek isterseniz tıklayabilirsiniz.

Kültürel Miras bölümü, Kapurcuk‘un üst katında bulunuyor ve eski Marmaris’in gündelik yaşamından kesitler sunuyor. Karşınıza çıkan ilk odada Marmaris’e ait bir yatak odası örneğini görüyorsunuz. Duvardaki raflarda eski dönemlerde ve günümüzde de hala bazı yerlerde kullanılan örtüler, çarşaflar, yorganlar mevcut. Sağ alt köşedeki fotografta gördüğünüz gelinlik 1920’li yıllara ait.

Yatak odasından sonra evin salonu, eski adıyla başodası çıkıyor karşınıza. İlk olarak eskiden hem gündüzleri oturmak amaçlı hem de geceleri uyumak için kullanılan sedir dikkatimizi çekiyor. Eski dönemlere ait bardak, sürahi, fincan, kase örnekleri var. Duvarlarda ise çeşitli manzaralar ve hayvan figürleri üzerine işlenmiş halılar mevcut.

Bu bölümde en dikkatinizi çekecek şey özel olarak yapılmış iki heykel. İlk göreceğiniz heykel, yaşlı bir Marmaris kadını, Marmarislilerin tabiri ile Goca Nene. Diğeri ise, yaşlı bir Marmaris erkeği olan Goca Dede. O kadar gerçekçiler ki cidden şaşırıp kalıyorsunuz hatta insanın tüyleri ürperiyor. Her an hareket edecekler gibi.. O kadar Madame Tussauds Müzesi gezdik ama bu kadar gerçekçilerini o müzelerde bile göremedik. Kapurcuk Kültür ve Gastronomi Evi‘ni hayata geçirenler takdirimizden sonra saygımızı da kazandı. Kalitesi düşük ucuz heykel koyabilirlerdi ama bunu yapmamışlar. Cidden yaptıkları işe değer verip olabildiğince aslına uygun bir örneği hedefleyip bunun için kaliteden ödün vermeyip para harcamışlar. En önemlisi de bunları para kazanma amacı olmadığı halde yapmışlar. Peki amaç ne? Marmaris’in gündelik hayatının, kaybolmuş mesleklerinin, günümüz Marmaris’inde bulunamayan tatlarının unutmaya başlayanlara hatırlatılması ve bilmeyenlere öğretilmesi. Her ilçeye örnek olsa keşke bu proje. Birilerine ilham olsa da örf ve adetlerimizi gelecek nesillere aktarabilsek, sahip çıkabilsek ve bizi biz yapan değerlere sahip çıkıp yaşatabilsek.

Başodadan sonra mutfak bölümü sizi bekliyor. Eskiden gaz ocağının üzerinde oturtulan bakır kazanlar içinde yemekler pişirildi. Tel dolap ve duvardaki tabaklıkta yer alan bakır sahanlar, emaye kaseler, cezveler eskiye özlem duyanlara bir nebze olsa iyi gelecek. Aynı bize iyi geldiği gibi..

Bu kattaki son oda olan Cumbalı Sedir Oda’da bölgeye has tavan ahşap süslemelerini görebiliyorsunuz. Ailenin gündelik hayatını sürdürdüğü oda canlandırılmış. Köşedeki ocakta kadınlar kendi açtıkları hamurlarla bazlama, gözleme ve çeşitli börekler pişirirlermiş. Duvarda asılı olan tüfek aile yadigarı olarak her evde yerini bulurmuş.

Sona sakladığımız bizi en çok etkileyen şey; Kapurcuk için özel yapılmış Efe heykeli. Efe-Zeybek-Kızan, Ege Yöresi tarihinde oldukça büyük önem taşıyan olgular. Zeybekler, kendi aralarından yiğitliğine ve dürüstlüğüne inandıkları kişileri, kendilerini yönetmesi için Efe olarak seçerlermiş. Kızanlar da Efelerin idamesi altında olup yaşları küçük olduğundan ötürü henüz Zeybek mertebesine ulaşamamış kişiler. Bu üç grubun giydikleri kıyafetler ve taşıdıkları silahlar farklılıklar gösterirmiş.

Kapurcuk, her gün 10.00-22.30 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Yolu Marmaris’e düşecekler burayı görülecek yerler listenize dahil etmeyi unutmayın. Ve Marmarisliler.. Maalesef Marmaris’te yaşayıp buradan haberdar olmayanlarınız var. Çok üzücü.. Her şey yatak sayısı fazla olan otellerden ibaret olmamalı. Turistik şehirlerden beklenen en önemli şey oranın yerel kültürünü yansıtan çekicilik yaratan işletmeler. Bunun önemli olduğunu düşünerek hareket etmeli. Bizi Kapurcuk Kültür ve Gastronomi Evi ile tanıştıran Hüseyin Ferhat Çelik’e buradan sevgilerimizi iletmeyi borç biliriz.

Adres: Tepe Mahallesi 43. Sokak No:28/A Marmaris

Telefon: 02524120418